Ton Korver
Amsterdam 2016
Ga naar Archief:
2007–2008–2009–2010–2011–
2012–2013–2014–2015–2016
Om naar het begin van de pagina te gaan: klik op =0=
Juli
EU-only
Kompas
Gratis
Zeker
Maxima Moralia
Dat had ook de titel kunnen zijn van dit bundeltje aantekeningen. Maar ik wil niet overdrijven. Zo dicht op de huid zitten me de sketches hieronder nu ook weer niet. Ze gaan over dingen die me bezighouden en waar soms de handen van jeuken. Dat is nog niet hetzelfde als het ‘verzonken in ervaring’ dat de Minima Moralia van Adorno als keurmerk heeft. Je moet afstand weten te bewaren. Dat geldt voor de politiek – die karakterlozer wordt met elke nieuwe stap om vooral dicht bij de burger te blijven – en het geldt voor mij.
Niettemin, het kan altijd beter. En dat is een tweede verschil tussen mij en het inspirerende voorbeeld van Adorno. Er is geen goed leven in het slechte is een dictum dat nog uitgaat van een herkenbaar onderscheid tussen goed en kwaad. Daaruit vloeit het oordeel voort. Inmiddels twijfelen we ook daaraan. Dat is geen reden tot wanhoop. Eerder het omgekeerde. Twijfel is, met de gave ons te kunnen vergissen, de opmaat voor schaven en beschaven. Dat wordt makkelijk vergeten, en hoe drukker we het hebben hoe makkelijker. Ik ben aan diezelfde drukte gebonden. Vandaar het ongeduld, gekoppeld aan de afstand die ik met de woorden ‘aantekeningen’ en ‘toeschouwer’ verbind en het voorbijgaande dat meeklinkt in de titel waar ik uiteindelijk voor heb gekozen: dagboekhouder.
FiB
tijdschrift Filosofie in Bedrijf
Archief
Dagboekhouder 52
mei - juni 2016
Dagboekhouder 51
maart - april 2016
Dagboekhouder 50
januari - februari 2016
Dagboekhouder 49
november-december 2015
Dagboekhouder 48
september-oktober 2015
Dagboekhouder 47
juli - augustus 2015
Dagboekhouder 46
mei - juni 2015
Dagboekhouder 45
maart - april 2015
Dagboekhouder 44
januari - februari 2015
Dagboekhouder 43
november - december 2014
Dagboekhouder 42
september - oktober 2014
Dagboekhouder 41
juli - augustus 2014
Dagboekhouder 40
mei - juni 2014
Dagboekhouder 39
maart - april 2014
Dagboekhouder 38
januari - februari 2014
Dagboekhouder 37
november - december 2013
Dagboekhouder 36
september - oktober 2013
Dagboekhouder 35
juli - augustus 2013
Dagboekhouder 34
mei - juni 2013
Dagboekhouder 33
maart - april 2013
Dagboekhouder 32
januari - februari 2013
Dagboekhouder 31
november - december 2012
Dagboekhouder 30
september - oktober 2012
Dagboekhouder 29
juli - augustus 2012
Dagboekhouder 28
mei - juni 2012
Dagboekhouder 27
maart - april 2012
Dagboekhouder 26
januari - februari 2012
Dagboekhouder 25
november - december 2011
Dagboekhouder 24
september - oktober 2011
Dagboekhouder 23
juli - augustus 2011
Dagboekhouder 22
mei - juni 2011
Dagboekhouder 21
maart - april 2011
Dagboekhouder 20
januari - februari 2011
Dagboekhouder 19
november - december 2010
Dagboekhouder 18
september - oktober 2010
Dagboekhouder 17
juli - augustus 2010
Dagboekhouder 16
mei - juni 2010
Dagboekhouder 15
maart - april 2010
Dagboekhouder 14
januari - februari 2010
Dagboekhouder 13
november - december 2009
Dagboekhouder 12
september - oktober 2009
Dagboekhouder 11
juli - augustus 2009
Dagboekhouder 10
mei - juni 2009
Dagboekhouder 9
maart - april 2009
Dagboekhouder 8
januari - februari 2009
Dagboekhouder 7
november - december 2008
Dagboekhouder 6
augustus - oktober 2008
Dagboekhouder 5
april - juli 2008
Dagboekhouder 4
januari - maart 2008
Dagboekhouder 3
augustus - december 2007
Dagboekhouder 2
mei - juli 2007
Dagboekhouder 1
januari - april 2007
|
EU-only
De Canadese TTIP, de CETA, gaat nu in Brussel de goedkeuringsfase in. Juncker heeft een voorstel in de maak om het verdrag EU-only te verklaren. Bij EU-only hoeft het verdrag niet langs de nationale parlementen en het verdrag kan ook niet per referendum onderuit worden gehaald. Nemen we daarbij in ogenschouw dat via de CETA feitelijk ook TTIP wordt binnengehaald (het wordt dan wel zeer aantrekkelijk om een vestiging van je bedrijf in Canada te hebben en heb je zo’n vestiging dan val je onder CETA) en we weten dat het groeiende verzet tegen TTIP langs deze weg tandeloos gemaakt kan worden. Handig voor politici en beleidsmakers die steeds meer met TTIP in hun maag zaten.
Of Juncker in zijn opzet zal slagen is nog niet duidelijk. Wat die opzet is, is wel duidelijk. Het is de zoveelste stap op het pad van de deregulering, het proces waarbij overheden zich erop toeleggen van hun landen aangename locaties voor bedrijven te maken en alles wat daarbij in de weg staat uit de weg te ruimen. Wetten kunnen in de weg staan – maar daar heeft de quasi-grondwet van de EU een einde aan gemaakt. Parlementen kunnen in de weg staan en burgers, en daar heeft Juncker even geen zin in. Wat je er ook van vindt, de man is op z’n minst consequent en uiteindelijk moet iemand de kastanjes uit het vuur halen. Was het Juncker niet geweest dan was het Timmermans geworden die ons in zeven talen had mogen uitleggen dat het heus niet zo is dat we met dit verdrag in zeven sloten tegelijk lopen.
Protesteren heeft geen zin, dat is de boodschap van Juncker. Ik twijfel eraan of hij het slim heeft gespeeld, maar dat doet weinig af aan de boodschap. We kunnen de Brexit als een protest zien en ons vervolgens afvragen: een protest waarom ook weer? De sprekende hoofden voor een Brexit hebben hun feestje gehad en zijn met een kater wakker geworden. De tegenstanders van een Brexit kunnen en willen niet geloven dat ze verloren hebben. Verlies is een persoonlijk affront. Ze kunnen opgelucht adem halen. De Britse minister van financiën overweegt een forse verlaging van de vennootschapsbelasting.
In de race to the bottom nemen de Britten een voorsprong en ze zijn vast van plan die niet meer uit handen te geven. De Brexiteers waren ongetwijfeld van mening dat hun land al veel te ver was gegaan in die race. De Brexiteers weten dat de kosten van de race opgebracht worden door de afbraak van de verzorgingsstaat. Ze krijgen hun trekken thuis. Losers shall be losers. Het moet niet nog gekker worden. EU-only of City-only: meer smaken zijn er niet.
5 juli
=0=
Kompas
Journalist en historicus Sander van Walsum is z’n morele kompas kwijt (de Volkskrant, 1 juli 2016: Mijn morele kompas lijkt te haperen). Hij had er ooit eentje, dacht hij, en nu is het weg. Vroeger mocht hij het over negers en blanken hebben, nu moet hij het over zwarten en witten hebben. Vroeger heette ‘de hut van oom Tom’ nog ‘de nergerhut van oom Tom’. En dat mag niet meer. Waarom niet? Omdat de benaming ‘neger’ door degenen over wie het gaat als kwetsend wordt ervaren. Het sleutelwoord is overigens niet ‘kwetsend’, het sleutelwoord is ‘ervaren’. Neger is een ervaringsbegrip. In de 19de eeuw nog stond in ons land ‘neger’ gelijk aan ‘zwarte slaaf’. Dat je dat er tegenwoordig bij moet zeggen om uit te leggen dat de betiteling ‘neger’ een belediging is, een herinnering aan een geschiedenis van ontrechting en vernedering, is op zichzelf al een nieuwe belediging. Ja sorry, meneer neger, meneer zwarte bedoel ik, ik was het even vergeten maar nu weet ik het weer.
Zwarte is misschien minder beladen dan neger, maar, zoals ze in de VS weten, Afro-Amerikaan is nog beter, althans als er in Amerika geen Amerikanen wonen maar uitsluitend Afro-Amerikanen, Euro-Amerikanen, Azië-Amerikanen enzovoorts. Die wonen er niet, dus het blijft behelpen, maar dingen gaan langzaam, als ze al gaan, en de voorwaarde daar weer voor is dat men beseft dat er ergens een probleem is, en dat problemen net als risico’s en ongelijkheid de vervelende eigenschap hebben meer naar de kant te vallen van hen die al de nodige problemen hebben dan naar de kant van hen die betrekkelijk probleemloos rondwandelen. Dat besef is in ons land niet wijd verspreid en het stukje van Van Walsum is er een voortreffelijke illustratie van. Ik kwets toch niet en als ik het per ongeluk een keertje doe dan weet iedereen toch dat ik het goed bedoel?
Het is de Nederlandse neutraliseringsformule van discriminatie: een begrip waaruit de ervaringscomponent is verwijderd en een begrip waarvan je de eventueel opgelopen kwetsuur maar moet zien aan te tonen – en als iemand waarvan jij zegt dat die jou heeft gekwetst zelf zegt niet te kwetsen, zegt niet te hebben willen kwetsen, niet te discrimineren, nou dan is dat zo. Niet zeuren, man. En voor het overige, voor al het overige, bestaat er in dit land vrijheid van meningsuiting of niet?
Ik ben ook historicus, is de boodschap van Van Walsum. Hij ondertekent zijn stukjes ermee, hij afficheert zichzelf als zodanig (‘historicus, probeert op gezette tijden geschiedenis in de krant te krijgen – om de actualiteit profiel te geven’) en hij maakt er achteloos een karikatuur van.
4 juli
=0=
Gratis
Stel gratis een financieel adviseur ter beschikking. Ik las het in de Volkskrant. Het zou helpen om de voorspelde pensioenproblemen op te lossen, pensioenproblemen die voornamelijk het product zijn van de afbouw van de verzorgingsstaat en van het verdwijnen van het soort banen waarvan het pensioen nog een serieuze secundaire arbeidsvoorwaarde was. De kosten stijgen, de inkomsten nemen af. Voor het eerste staat de overheid, voor het tweede de werkgever. Het pensioenprobleem is het product van overheid en werkgever. Dat kan de bedoeling niet zijn.
Wanneer iets gratis is, hoor ik altijd, ben jijzelf het product. Het schoolvoorbeeld is nog altijd de begrafenispolis. De generatie van mijn ouders had dat nog, zo’n ding waar je decennialang aan betaalde, waar weinig tot niets tegenover stond en waar de verschrikkelijke verzekeringswereld schatrijk van werd. Het financiële advies eromheen werd toen nog gratis verstrekt door een agent namens de verzekeringsmaatschappij, en dat mag nu niet meer. Gratis nog wel, maar ook ‘onafhankelijk’. Belangeloos als het ware. Iemand die je advies geeft over de onderwereld en die zelf geen lid van de onderwereld is. Wat heb je aan een advies over de onderwereld – tenzij je vertrouwt op eerlijke oplichters? Op die vraag wordt niet ingegaan, in de Volkskrant.
Gratis advies houdt in dat je wordt aangeraden om te sparen, te beleggen, te spreiden, op te nemen, te temporiseren en ja hoor, de financiële producten te dien einde zijn er al, en hoe meer gratis advies des te groter het aantal van en de variatie in financiële producten. Een begrafenis met muziek en zonder, met cake en zonder, met een borrel of juist niet, met een kist waarvan het zonde is hem te verbranden of een kist van een paar plankjes hout die over waren, voor alles hebben we een product en bij ons is uw zorg over een optimale prijs/kwaliteitverhouding in de beste handen. Hoe weet je dat? Om je in dat oerwoud een weg te banen heb je echt advies nodig, deskundig advies, gratis advies. Lost dat het probleem op? Nee, het zorgt ervoor dat je zelf verantwoordelijk wordt voor het probleem, voor het probleem dat je niet zelf schiep, waar je totaal geen behoefte aan had, dat je wordt opgedrongen.
Gratis advies over ontwikkelingen die je niet controleert, in een wereld die van jou een product maakt waar altijd nog wel wat op te verdienen valt, wat lost het op? Dat weten onze adviseurs. Maar, zou genadeloos toezicht op de frauduleuze bende die dit type ‘producten’ verzint en aanbiedt niet beter zijn? De vraag stellen is hem beantwoorden. De vraag wordt niet gesteld. Niet door de Volkskrant. Ook niet door de gratis adviseur.
2 juli
=0=
Zeker
Volgens schattingen zijn er sinds de jaren negentig van de vorige eeuw zeven miljoen woekerpolissen verkocht. Totale waarde: 100 miljard €. Totale schade voor de polisbezitters: 20 tot 30 miljard €. Er zijn ook hogere schattingen.
Duizelingwekkende bedragen. Ontluisterende verhalen. Ze staan in de Groene van deze week (Bram Logger en Parcival Weijnen, Verzekeringsmaffia; onderzoek – het woekerkartel). Een woekerpolis heb je als je bij de DSB van Gerrit Zalm een beleggingsverzekering afsloot: want dan werd je die polis zo ongeveer door de strot geduwd. Gouden bergen werden beloofd, de kosten – grotendeels flauwe kul en gebakken lucht – bleken torenhoog, werden verborgen voor de klanten, en de beleggingen rendeerden niet echt. Volgens diezelfde Zalm, toen nog minister, was er niets aan de hand. Te hoge kosten? Dat zal de markt wel corrigeren, antwoordde de voortreffelijke man op Kamervragen.
De verzekeraars deden goede zaken, de financiële adviseurs (die kennelijk geen flauw idee hadden wat ze de mensen aansmeerden en daar ook geen probleem mee hadden want hun provisies waren vorstelijk) voorspelden altijd mooi weer, de overheid ‘schaterlachte’ elke vraag weg, de toezichthouders (de voorloper van de AFM en de DNB) letten niet op het klantenbelang, de actuarissen deden niets, kortom het was een gouden handel en er werd zoveel mee verdiend dat de enorme schade die werd toegebracht aan de kopers van de polissen niet kon worden gecompenseerd want, zou dat wel gebeuren, dan zou er ‘onrust’ op de financiële markten ontstaan en dat wou niemand op z’n geweten hebben.
De verzekeringen werden populair in de jaren negentig omdat ze meer opbrengsten beloofden dan sparen. Die jaren zijn weer helemaal terug. Tegenwoordig leidt sparen zelfs tot verlies. De markt zal wel concluderen dat er grote behoefte is aan en grote kansen zijn voor ‘beleggingsproducten’. Het reclamebombardement ter zake is in volle gang. Ja, wordt er bij gezegd, de financiële adviseur is vandaag de dag onafhankelijk dus wat we voorheen niet konden vertrouwen kunnen we nu wel vertrouwen. Zou het? Begrijpt de financiële adviseur van nu producten die zo ondoorgrondelijk zijn dat behalve de bedenkers niemand ze begrijpt?
Nee, natuurlijk. Maar wat zou het, je doet niks illegaals, en de schade is, met de schaterlach van Zalm erbij, voor de koper. Dat is, uiteindelijk, het enige dat zeker is. Het klopt, het is het type zekerheid dat ook de maffia biedt. Laat dat ons tot troost zijn.
1 juli
=0=
|
